بسیاری از افراد تصور می‌کنند که هرگاه بخواهند اقدام به سیم‌کشی‌های دندان کنند، می‌توانند وارد مطب متخصص ارتودنسی شوند و سیم‌کشی‌های دندان را بگذارند، اما این تنها اتفاقی نیست که می‌افتد. قبل از قرار دادن بریسهای یا سیم‌کشی‌های ارتودنسی، مراحل مختلفی را باید پشت سر بگذارید که به آماده‌سازی دندان‌هایتان برای بریس گذاری کمک می‌کند.
قبل از اقدام برای ارتودنسی دندان، بهتر است به برخی از کارهایی که ممکن است مجبور به انجام آن‌ها باشید، نگاهی بیندازید.
اقدامات قبل از ارتودنسی
اگر به دندان‌ها کج یا فاصله‌دار از هم، همیشه لبخند خود را پنهان کرده‌اید، وقت آن است که به سراغ درمان ارتودنسی بروید. آماده شدن برای چنین درمانی، قسمت مهمی از برنامه اصلاح لبخند شما خواهند بود.
انتخاب ارتودنتیست
در ابتدا، شما به دندانپزشکی نیاز دارید که بتوانید به او اعتماد کنید. یک متخصص ارتودنسی خوب از تجربه کافی در این زمینه و مهارت‌های فنی قوی برخوردار است. علاوه بر این، وی با بیماران خود رابطه نزدیک برقرار کرده و قادر خواهد بود به آن‌ها کمک کند تا در روند درمان احساس راحتی کنند. دسترسی به گزینه‌های درمانی متعدد نیز مفید است زیرا این امکان را برای او فراهم می‌کند تا درمانی را مطابق با نیازهای خاص شما در پیش بگیرد.
مشاوره
حتی اگر قبلاً تصمیم گرفته‌اید که چه نوع درمان ارتودنسی را می‌خواهید انجام دهید، باز هم باید روش مناسبتان را در یک جلسه مشاوره با یک متخصص ارتودنسی تعیین کنید. در حین مشاوره، متخصص ارتودنسی شما با مشاهده عکس‌های رادیولوژی از دندان‌ها و یا انجام معاینه‌ی چشمی، محل قرارگیری دندان‌ها و ساختار فکتان را ارزیابی می‌کند. پس از اتمام ارزیابی، متخصص ارتودنسی شما یک برنامه درمانی منحصربه‌فرد ایجاد می‌کند که به شما در بهبود حالت دندان‌هایتان کمک می‌کند.
در حین صحبت در مورد گزینه‌هایی که برای درمان ارتودنسی‌تان وجود دارد، متخصص ارتودنسی شما توضیح می‌دهد که چه انتظاری می‌توانید از روند درمانتان داشته باشید، این درمان چه مدت طول می‌کشد، برای آماده شدن برای درمان چه کاری باید انجام دهید و انتظار می‌رود پس از اتمام درمان چگونه به نظر برسید. برنامه درمانی شما همچنین شامل یک نمای کلی از هزینه آن و تعداد دفعاتی است که برای تنظیم بریس ها و بررسی روند درمان به طور منظم به ارتودنتیست مراجعه کنید.
معاینات پایه
اولین مرحله برای آماده‌سازی، انجام معاینه است. معاینه دهان و عکس‌برداری با اشعه ایکس در مطب برای شناسایی مشکلات احتمالی و اطمینان از انجام اقدامات صحیح جهت آماده‌سازی برای درمان ارتودنسی ضروری است.
دندان‌پزشک ابتدا دندان‌های شما را معاینه کرده و از دندان‌ها عکس‌برداری می‌کند تا تشخیص دهد که آیا کشیدن دندان ضروری است یا کار اضافی قبل از امکان استفاده از بریس ضروری است. پس از اتمام معاینه و شناسایی مشکلات احتمالی، برای مرحله بعدی درمان آماده خواهید شد.
نوع حالت قرارگیری دندان‌ها روی هم
نحوه پیکربندی بریس ها بستگی به این دارد که دقیقاً روی حالت قرارگیری دندان‌هایتان (حالت بایت) چه اتفاقی می‌افتد، یعنی روشی که دندان‌ها هنگام بسته شدن دهان شما روی هم قرار می‌گیرند. این در نهایت به دلایلی برمی‌گردد که شما یا فرزندتان به سیم‌کشی دندان نیاز خواهید داشت، از جمله:
- اوربایت
- آندر بایت
- کراس بایت
- دندان‌های شلوغ و نامرتب
- فاصله خیلی زیاد بین دندان‌ها
- اپن بایت
- دندان‌های نهفته
نوع مشکلی که در دندان‌ها دارید (یا ترکیبی از این مشکلات) با یک قالب از بایت (حالت قرار گرفتن دندان‌ها روی هم) سنجیده میشود. معمولاً برای این کار یک قالب بتونه یا یک نوع ماده قابل انعطاف دیگری را باید گاز بزنید تا حالت و قالب قرارگیری و بسته شدن دندان‌هایتان روی هم به دست بیاید. این قالب سپس برای ساخت مدلی از دهان شما استفاده میشود که به طراحی یک دست بریس مخصوص و منحصر به فرد برای شما کمک می‌کند.
مدلی برای حالت قرارگیری دندان‌ها روی هم
مرحله بعدی آماده‌سازی برای ارتودنسی، استفاده از مدل و قالب گچی از دهان است. با استفاده از این مدل، دندان‌پزشک می‌تواند نحوه تراز شدن فک را تعیین کند تا بتواند با استفاده از بریس ها، تنظیمات مناسبی را بر روی دهان و فک ایجاد کند.
بسته به شرایط، ممکن است از این مدل برای ارزیابی فک و تصمیم‌گیری در مورد درمان مناسب با نیازهای خاص شما استفاده شود. دندان‌پزشک می‌تواند با تورفتگی‌هایی که در هنگام آماده‌سازی بر روی قالب دندان‌ها ایجاد شده است، مدلی از دهان شما ایجاد کند.
احتمال دارد که به کشیدن دندان نیاز باشد
گاهی اوقات در دهان شما فضای کافی برای صاف کردن دندان‌ها در موقعیت‌های مناسب وجود ندارد. یکی از راه‌هایی که متخصصین ارتودنسی می‌توانند در دهان شما جایی برای جابجایی و حرکت دندان ایجاد کنند، کشیدن یک یا چند عدد از دندان‌ها است.
کشیدن برخی دندان‌ها باعث ایجاد فضا در دهان شما میشود. پس از ایجاد این فضا، می‌توان بریس ها را در دهان کار گذاشت و دندان‌های شما را به مکان‌های مناسب خود منتقل کرد. بعضی اوقات از قرار دادن بریس ها ممکن است نیاز به کشیدن دندان‌ها باشد. هر بیمار شرایط متفاوتی دارد.
به منظور کسب بهترین نتیجه از درمان ارتودنسی، ممکن است کشیدن دندان مواردی باشد که نمی‌توانید از آن اجتناب کنید. درصورتی که درمان ارتودنسی، بدون کشیدن دندان ممکن است منجر به تحلیل رفتن لثه شود و یا دندان‌های جلویی خیلی به “جلو رانده” شوند، کشیدن دندان توصیه میشود.
سایر گزینه‌های موجود برای کمک به ایجاد فضای بیشتر در دهان شما
متخصصین ارتودنسی شاید بتوانند با کمک وسایل گسترش دهنده (اکسپاندرها)، فضای بیشتری در دهان شما ایجاد کنند. این دستگاه‌های ارتودنسی می‌توانند با وسیع‌تر کردن فضای دندان‌ها و فک (معمولاً فک بالا) فضای کافی را ایجاد کنند. این معمولاً فقط در صورتی توصیه میشود که یک فک نسبت به فک دیگر باریک‌تر باشد و این انبساط علاوه بر ایجاد فضا، منجر به حالت گیری بهتر دندان‌ها شود.
یکی از عیوب مهم در مورد ابزارهای گسترش دهنده این است که داشتن یک وسیله اضافی علاوه بر بریس ها کمی ناجور است. گاهی اوقات می‌تواند در مدت زمانی که بیمار با دستگاه سازگار میشود، گفتار را برای مدت کوتاهی تحت تأثیر قرار دهد. این وسایل معمولاً قبل از یا در حین استفاده از بریس، تقریباً شش ماه در جای خود می‌ماند.
اکسپاندرها بیشتر برای کودکان و نوجوانان استفاده می‌شوند. این افراد کاندیداهای خوبی برای این نوع درمان ارتودنسی هستند زیرا استخوان‌های فک و صورت آن‌ها کاملاً تشکیل نشده است. دست‌کاری و تغییر در استخوان‌هایی که کاملاً بالغ نیستند آسان‌تر است.
ممکن است نیاز به انجام سایر کارهای دندانپزشکی باشد
قبل از کار گذاشتن سیم‌کشی دندان، باید از سلامت دندان‌ها و لثه‌های خود اطمینان حاصل کنید. متخصص ارتودنسی شما ممکن است به شما توصیه کند قبل از دریافت درمان ارتودنسی، یک تمیزکاری حرفه‌ای بر روی دندان‌ها انجام دهید. وی همچنین ممکن است به شما توصیه کند که کارهای اساسی دندانپزشکی مانند پر کردن برخی دندان‌ها را نیز انجام دهید.
انواع مختلف درمان ارتودنسی را بدانید
روش‌های مختلفی وجود دارد که متخصصان ارتودنسی با انجام آن‌ها می‌توانند لبخندی زیبا، سالم و حالت دندانی با عملکرد بهتری را به شما بدهند. در اینجا چند مورد از پرکاربردترین گزینه‌های درمانی را مرور کنیم:
- سیم‌کشی‌های فلزی / استیل: بریسهای فلزی ارتودنسی از رایج‌ترین نوع سیم‌کشی هستند و معمولاً وسیله انتخابی بین نوجوانان و جوانان هستند.
- بریس های سرامیکی: بریس های سرامیکی شفاف یا بی‌رنگ هستند و در مقایسه با بریس های فلزی، گزینه درمان با ظاهر بهتری را ارائه می‌دهند. بزرگ‌سالان و نوجوانان در سنین بالاتر اغلب این گزینه درمانی را ترجیح می‌دهند.
- بریس های ردیف کننده شفاف: ردیف کننده‌های شفاف، تری‌ها یا صفحات پلاستیکی هستند که در بالای دندان‌ها قرار می‌گیرند. شناخته‌شده‌ترین شرکت تولید کننده ردیف کننده‌های شفاف، بریسهای اینویزالاین (Invisalign) هستند. برای اینکه بتوانید از تأثیر این بریس ها بهره‌مند شوید، باید تقریباً به صورت تمام وقت پوشیده شوند و فقط برای خوردن یا مسواک زدن برداشته شوند. این یک گزینه درمانی محبوب برای بزرگ‌سالان و جوانان است.
- بریس های لینگوال: بریس های لینگوال مانند بریس های فلزی هستند، اما به جای اینکه به سطح جلوی دندان بچسبند، به قسمت پشتی یا سطح زبانی دندان متصل می‌شوند. بریس های لینگوال تنها گزینه درمانی هستند که واقعاً “ناپیدا” هستند.
تمرکز خود را بر روی مزایای درمان معطوف کنید
افراد معمولاً به دلیل مشکلاتی مثل خجالت کشیدن به خاطر ظاهر این بریس ها، عقب نشینی می‌کنند و از انجام ارتودنسی پشیمان می‌شوند، با این حال دندان‌پزشکان شما را تشویق می‌کنند که تمرکز خود را روی سمت مثبت این درمان معطوف کنید که در طولانی مدت فواید بیشتری را برای شما به همراه خواهد آورد یعنی لبخندی زیبا و اعتماد به نفس بیشتر.
بیشتر غذاهای نرم بخورید
هنگامی که درمان ارتودنسی را شروع می‌کنید، ممکن است در روزهای ابتدایی نسبت به لمس آن‌ها حساس باشید، بنابراین دندان‌پزشکان توصیه می‌کنند در این مدت زمان، غذاهای نرم و سردی را مصرف کنید. سوپ، تخم مرغ آب پز، پاستا، سیب‌زمینی آب‌پز یا سرخ شده و …، خوراکی‌های ایده آلی در این دوره خواهند بود.
برای نگهداری از بریس های ارتودنسی خود آمادگی داشته باشید
مواد غذایی ممکن است در بین بریس ها گیر کند؛ بنابراین بهتر است بعد از هر وعده غذایی و میان وعده مسواک بزنید. استفاده از نخ دندان و تمیز کردن منظم با برس های نرم، کاری ضروری برای نگه داری از بریس ها است؛ بنابراین، تهیه مسواک، دهان شویه و نخ دندان مناسب برای دوره‌ی درمان را فراموش نکنید. در خانه می‌توانید از واترپیک استفاده کنید و هنگامی که بیرون از خانه غذا می‌خورید، مقداری آب گرم را در دور دهان خود بچرخانید.
در صورت استفاده از Invisalign، این بریس ها را قبل از غذا خوردن از دهان خارج كنید. فراموش نکنید که آن‌ها را پس از خوردن غذا و مسواک زدن مجدداً به داخل دهانتان برگردانید!
از خوردن چه غذاهایی باید اجتناب کرد؟
غذاهای خاصی وجود دارد که هنگام استفاده از بریس باید از آن‌ها اجتناب کنید. از خوردن تمام غذاهای جویدنی، ترد و چسبناک مانند آب‌نبات‌های چسبناک و تافی‌ها خودداری کنید، زیرا این مواد می‌توانند در بین بریس ها گیر کنند. دندان‌پزشکان به شما توصیه می‌کنند هنگام داشتن سیم‌کشی بر روی دندان‌ها، از خوردن چه خوراکی‌هایی خودداری کنید. فراموش نکنید که قبل از جلسه درمانی‌تان برای نصب بریس ارتودنسی، تنقلات و غذاهای ترد مورد علاقه خود را میل کنید!
بستن بریس
پس از انتخاب و نصب نوع بریس ها، می‌توانید انتظار داشته باشید که حداقل یک سال، با شاید دو سال، نیاز است آن‌ها را بپوشید. در این مدت، انجام تنظیمات دوره‌ای نیز لازم است تا دندان‌های خود را به تدریج در موقعیت مطلوب قرار دهید. پس از اتمام درمان، لازم است که نگهدارنده یا ریتینرهایی به طور کلی برای حفظ حالت دندان‌ها استفاده شود. مدت زمانی که باید از این وسیله استفاده کنید، به وضعیت منحصربه‌فرد دهان شما بستگی دارد.
یک ارتودنتیست ماهر می‌تواند به شما در استفاده از بریس کمک کند و به همه سؤالات شما دراین‌باره پاسخ دهد. وی همچنین قادر خواهد بود هر مسئله‌ای را که ممکن است در طول درمان به وجود آید کنترل کند و توصیه‌های عاقلانه‌ای را درباره انواع مناسب درمان برای شما ارائه دهد.
