تنها قسمتی از بدن انسان که نمی‌تواند به طور خود به خودی ترمیم شود، دندان‌ها هستند. البته در این عصر مدرن، می‌توان با کاشت و ایمپلنت، دندان‌ها را به طور مؤثری ترمیم کرد. ایمپلنت دندان یک راه حل دائمی برای ترمیم دندانهای شما است. ظاهر و احساسی که ایمپلنتهای دندان دارند، بهتر از دندانهای مصنوعی کامل یا تکه‌ای است.
بهترین روش برای جایگزینی دائمی دندان از دست رفته، ایمپلنت دندان است؛ اما آیا می‌دانستید که دو تکنیک عمده برای کاشت ایمپلنت وجود دارد؟ ایمپلنت‌ها را می‌توان با استفاده از تکنیک جراحی یک مرحله‌ای یا دو مرحله‌ای در دهان قرار داد و همان‌طور که از نام آنها پیدا است، یکی از این روش‌ها در یک مرحله انجام می‌شود در حالی که روش دیگر نیاز به یک جراحی و یک مرحله‌ی دوم دارد.
ایمپلنت دندانی چیست؟
ایمپلنتهای دندانی جایگزینی پیشرفته برای دندانهای مصنوعی و بریج هستند. ایمپلنت دندان شامل یک پست (یا پیچ) تیتانیومی است که یا یک روش جراحی در استخوان فک شما قرار میگیرد، بنابراین یک اتصال مستقیم و مستحکمی را بین یک دندان (یا چند دندان) با فک شما امکان پذیر میکند. دندان (تاج دندان) به صورت یک تاج دندان مخصوص برای هر شخص به صورتی طراحی و ساخته می‌شود که با رنگ، اندازه، شکل و احساس دندانهای طبیعی شما مطابقت داشته باشد.
این ایمپلنت دندانی از طریق فرایندی به نام Osseointegration (اتصال فانكشنال و ساختاري بين استخوان زنده و سطح يك ايمپلنت) به استخوان فک متصل می‌شود و به طور یکپارچه با آن جوش می‌خورد؛ در طی این فرایند، سلول‌های استخوانی به سطح فلزی ایمپلنت می‌چسبند.
وقتی حرف از جایگزینی دندان به میان می‌آید، ایمپلنتهای دندانی اغلب انتخاب مطلوبی محسوب می‌شوند، زیرا دندانهای شما را نسبت به سایر روش‌های درمانی (در مقایسه با دندانهای مصنوعی و بریج) به فرم قبلی خود نزدیک‌تر می‌کنند. همچنین نگهداری آنها آسان است (مراقبت از آن مانند دندانهای دیگر است و نیازی به مراقبت بیشتر ندارند) و نقش مهمی در جلوگیری از تحلیل رفتن استخوان فک دارند.
ایمپلنت دندان چه مزایایی دارد؟
ایمپلنتهای دندانی مزایای زیادی دارند. این مزایا عبارت‌اند از:
- بهبود زیبایی و ظاهر فرد – از آنجا که ایمپلنتهای دندانی از نظر ظاهر و احساس شبیه به دندانهای طبیعی هستند، گزینهای جذاب و مطلوب برای افرادی هستند که به دنبال یک جایگزین ظریف برای دندانهای از دست رفته خود میباشند.
- راحتی بیشتر – ایمپلنتهای دندانی در مقایسه با بسیاری از دیگر گزینه‌های جایگزینی دندان‌ها، راحتی بیشتری را برای فرد فراهم می‌کنند. به طور مثال، ایمپلنتهای دندانی ناراحتی و آزردگی که فرد در هنگام درآوردن دندان مصنوعی از دهانش دارد را ندارند. از آنجایی که ایمپلنتهای دندانی مانند دندانهای طبیعی شما رفتار می‌کنند، می‌توانید بدون نگرانی از شل شدن یا افتادن دندان‌ها خود غذا بخورید و به شما این امکان را می‌دهد که غذاهای مورد علاقه خود را بدون مشکل یا دردی میل کنید.
- راحتی در هنگام صحبت کردن– دندانهای مصنوعی که برای دهان متناسب نیستند می‌توانند هنگام صحبت کردن در داخل دهان لغزیده یا جابجا شوند و در نتیجه باعث غیرعادی و نامفهوم شدن صحبت‌های فرد و از این رو خجالت او می‌شوند. با داشتن ایمپلنتهای دندانی، می‌توانید بدون ترس از ایجاد چنین مشکلاتی، با اطمینان صحبت کنید.
- غذا خوردن راحت‌تر – ایمپلنتهای دندانی مانند دندانهای طبیعی شما رفتار می‌کنند و به شما این امکان را می‌دهند که غذاهای مورد علاقه خود را بدون مشکل یا دردی بخورید.
- بالا بردن عزت نفس-ایمپلنتهای دندانی می‌توانند به تقویت عزت نفس شما کمک کنند و می‌توانید با اطمینان و اعتمادبه‌نفس لبخند بزنید.
- بهبود سلامت دهان و دندان – ایمپلنتهای دندانی امکان دسترسی آسان‌تر بین دندان‌ها را برای مسواک زدن و نخ دندان کشیدن و در نتیجه بهداشت دهان را بهبود می‌بخشد.
- دوام و ماندگاری خوب – ایمپلنتهای دندانی که برای جوش خوردن با استخوان طراحی شده‌اند، بسیار بادوام هستند و اغلب تا سال‌ها دوام خواهند آورد. اگر از دهان و دندان خود به خوبی مراقبت می‌کنید، ایمپلنتهای دندانی حتی ممکن است برای یک عمر دوام داشته باشند.
جراحی ایمپلنت دندان چگونه انجام می‌شود؟
کیفیت استخوان فک در تعیین اینکه کدام روش جراحی ایمپلنت دندان برایتان بهتر است و کدام نوع ایمپلنت دندان مناسب‌ترین گزینه است، نقش مهمی ایفا میکند. همه انواع جراحی ایمپلنت دندان شامل فرایندی هستند که نیاز به برش لثه و قرار دادن ایمپلنت دندان در لثه دارند. پس از چند ماه، ایمپلنت با استخوان فک شما ترکیب می‌شود (جوش می‌خورد) و این فرایند آن را بسیار سخت و مستحکم میکند. اباتمنت ایمپلنت دندانی و تاج ایمپلنت دندان، قطعاتی هستند که پس از اتمام فرایند ترمیم استخوان، روی ایمپلنت نصب می‌شوند.
انواع ایمپلنت دندان
تا چند سال پیش، ایمپلنتهای دندانی فقط به یک روش نصب می‌شدند. چنین کشفی در آن زمان بسیاری از دندان‌پزشکان را شگفت‌زده کرده بود. ابن درمان بر پایه‌ی اصل جراحی دو مرحله‌ای بود و امروزه بسیاری از دندان‌پزشکان و جراحان از این روش استفاده می‌کنند. این مرحله جدیدی از پیشرفت در زمینه دندانپزشکی بود. ماده مورد استفاده برای ایمپلنت که با استخوان فک شما تماس دارد تیتانیوم است. تیتانیوم به خوبی با بافت استخوانی ترکیب می‌شود. امروزه علاوه بر جراحی‌های دو مرحله‌ای ایمپلنت دندان که همه با آن آشنایی دارند و کاملاً آزمایش شده است، امروزه بسیاری از جراحان در صورت عدم وجود موارد منع کاشت، کاشت یک مرحله‌ای و فوری را برای بیماران خود ارائه می‌دهند. دندان‌پزشکان ما با سال‌ها تجربه و دانش دندانپزشکی خود تشخیص می‌دهند که کدام جراحی ایمپلنت دندان برای بیمارانشان بهتر است. در اینجا لازم است که درمورد انواع جراحی‌های ایمپلنت دندان بدانید.
جراحی یک مرحله‌ای ایمپلنت دندان
ایمپلنتهای دندانی یک مرحله‌ای جای خود را با موفقیت در دندانپزشکی ترمیمی مدرن باز کرده‌اند و جایگزین روش ایمپلنت دندانی سنتی دو مرحله‌ای شدند که در آن تأخیری در قرار دادن کاشت وجود دارد. در روش یک مرحله‌ای، ایمپلنت برای فرایند osseointegration خود به 4-6 ماه زمان نیاز دارد. دندانهای مصنوعی فقط بر روی ایمپلنتهای osseointegration با موفقیت قرار می‌گیرند. در این تکنیک ایمپلنت و پروتزهای دندانی فقط در طول یک‌بار مراجعه به دندانپزشکی قرار داده می‌شوند.
دلیل محبوبیت یافتن این روش این است که به مدت زمان کمی نیاز دارد- یعنی کمتر از یک ساعت و تحت بی‌حسی موضعی انجام می‌شود. روش ایمپلنت دندانی یک مرحله‌ای، به شما این امکان را می‌دهد جایگزینی دندان را به یک‌باره انجام دهید و با گذاشتن یک تاج دندان موقت، به زیبایی ظاهری دست یابید. سپس تاج دندانی موقت با تاج دائمی جایگزین می‌شود و پس از دوره بهبودی که بین 3 تا 5 ماه به طول می‌انجامد، روند کاشت ایمپلنت و پروتز دندان کامل می‌شود.
موارد منع مصرف
اگرچه، مهم است که قبل از تصمیم‌گیری برای انجام عمل جراحی تک مرحله‌ای ایمپلنت دندان، تمام علائم و موارد منع مصرف را رعایت کنید. موارد منع مصرف قطعی، همانند موارد منع مصرف برای دیگر روش‌های ایمپلنت دندان میباشند. معمولاً یک سری موارد منع مصرف نسبی برای همه روش‌ها وجود دارد، که البته باید برطرف شوند. به طور مثال، سیگار کشیدن به عنوان یک عامل منع مصرف نسبی محسوب می‌شود که با ایمپلنتهای دندانی ناسازگار است، اما می‌توان با ترک آن حداقل از یک هفته قبل از عمل، این عمال را برطرف کرد.
دلایل و شاخصه‌هایی برای انجام این روش
دلایل انجام این روش یک مرحله‌ای عبارت‌اند از: کشیدن دندان وقتی که درمان آن دیگر غیرممکن است؛ داشتن دندان مصنوعی تکه‌ای یا کامل؛ زمان محدود برای ترمیم نقص دندان در ناحیه لبخند؛ پروتزهای اورژانسی دندان. همچنین در نظر گرفتن شرایط لازم برای انجام روش یک مرحله‌ای بسیار مهم است.
- وضعیت رضایت بخش در سلامتی کل اندام.
- پارامترهای مناسبی همچون حجم استخوان مورد نیاز برای استخوان سازی موفق.
- کافی بودن بافت لثه برای خوب بخیه زدن.
- تعداد کافی از دندانهای سالم تا بار را از روی ایمپلنت تازه قرار داده شده کاهش دهند.
از این رو رعایت یک سری شرایط خاص، برای موفقیت در پیوند استخوانی ایمپلنتهای دندانی، امری ضروری است. اگر این شرایط رعایت نشود، روش یک مرحله‌ای غیرممکن است، زیرا در این صورت روند بهبود ایمپلنت دندان کند می‌شود و عوارضی را ایجاد میکند که به درمان طولانی مدت نیاز خواهد بود. برای انجام ایمپلنت دندانی یک مرحله‌ای، نیاز به وضعیت مناسب استخوان، ایمپلنت به طول 13-16 میلی متری، مقدار کافی بافت لثه کراتینیزه، وجود تعداد کافی دندانهای سالم برای جلوگیری از شل شدن دندانهای تازه کاشته شده است. هنگامی که همه این قوانین رعایت شوند، درمان ایمپلنت دندان سریع و بدون درد انجام می‌شود و علاوه بر این مزایای زیادی نیز دارد.
مزایا
متخصصان بر مزایایی مانند کوتاه مدت بودن انجام این روش، عدم پارگی لثه به خاطر ضربه، مصرف دوزهای کمتری از داروهای مسکن، دوره سازگاری سریع بعد از کاشت ایمپلنت دندان، ترمیم لبخند در کمترین مدت زمان، میزان ماندگاری بالا و هزینه متوسط درمان تأکید دارند. ایمپلنتهای یک مرحله‌ای، اگر با روشی مناسب و به خوبی کاشته شوند و با مراقبت مناسب، عمر مفیدی مانند ایمپلنتهای سنتی خواهند داشت.
نحوه انجام این روش
کاشت ایمپلنت از طریق یک برش کوچک در لثه، به روش ترانس ژنیوال انجام می‌شود. این فناوری به بیمار اجازه می‌دهد تا از چندین مرحله عمل جراحی جلوگیری کند. ایمپلنت بلندتر برای جراحی ایمپلنت دندان یک مرحله‌ای یا تک مرحله‌ای استفاده می‌شود. بعد از بخیه شدن بافت لثه، سر ایمپلنت قابل مشاهده می‌شود. پس از چند ماه دوره‌ی بهبودی، اباتمنت (تکیه‌گاه) و تاج به ایمپلنت دندان متصل می‌شوند. دندان جدید آماده استفاده است.
جراحی ایمپلنت دندان دو مرحله‌ای
ایمپلنت به روش دو مرحله‌ای، یکی از معتبرترین روش‌ها در کاشت و ایمپلنت دندان محسوب می‌شود. در این روش، پزشک پیچ ایمپلنت دندان را در لثه قرار می‌دهد و لثه‌ی برش داده شده را بخیه می‌زند. پس از 4 الی 6 ماه دوره‌ی بهبودی و جوش خوردن ایمپلنت با استخوان، لثه را مجدداً برش می‌زنند. سپس اباتمنت (تکیه‌گاه) ایمپلنت دندانی و تاج دندان نصب می‌شود. پس از پایان جراحی دو مرحله‌ای ایمپلنت دندان، این دندان جدید آماده‌ی استفاده است و می‌توان از آن برای چندین سال استفاده کرد. در طی فرایند بهبودی، می‌توانید از دندانهای مصنوعی برای جایگزین کردن دندانهای از دست رفته‌تان استفاده کنید.
دلایل و شاخصه‌هایی برای انجام این روش
یک روش ایمپلنت دو مرحله‌ای معمولاً برای جایگزین کردن دندان‌هایی انجام می‌شود که نیاز فوری به یک راه حل برای حفظ زیبایی و ظاهر چهره فرد وجود نداشته باشد و زمانی که یک بازه یا حاشیه اطمینان بیشتری نیاز باشد. از این شیوه زمانی استفاده می‌شود که استخوان از کیفیت یا کمیت خوبی برخوردار باشد؛ پس در نتیجه بازسازی استخوان اطراف محل ایمپلنت را در زمان کاشت آن، ملزم میکند. همچنین ممکن است ملاحظات بهداشتی دیگری وجود داشته باشد که نشان می‌دهد یک روش ایمپلنت دو مرحله‌ای باید انجام شود.
جراحی ایمپلنت فوری دندان
در برخی موارد که بیمار از وضعیت بسیار عالی برخوردار است، کاشت فوری دندان امکان پذیر است. با این روش، بیمار می‌تواند در همان روز با یک دندان موقت از مطب خارج شود که می‌تواند جایگزین یک دندان یا یک ردیف دندان از دست رفته شود. برای اتصال ایمپلنت در استخوان، مقدار کافی بافت استخوانی باید حتماً وجود داشته باشد و تراکم استخوان نیز مهم است.
اگر از ایمپلنت فوری برای جایگزینی یک دندان استفاده شود، دندان‌پزشک ارتفاع دندان جدید را طوری تنظیم میکند که در معرض نیروی جویدن قرار نگیرد.
اگر از ایمپلنتهای فوری برای جایگزینی کل فک بالا یا پایین استفاده شود، کنترل مشکل فشار روی دندان‌ها آسان‌تر خواهد بود.
پس از کاشت فوری ایمپلنت دندان، ایمپلنت‌ها نباید در معرض نیروی جویدن قرار بگیرند. دندان‌پزشک به شما می‌گوید که حدود 3 تا 6 ماه پرهیز داشته باشید. اگر نمی‌توانید پرهیز کنید، نمی‌توانید این روش را انتخاب کنید. اگر از رژیم غذایی مناسب برای دوره بهبودی پیروی نکنید و یا بیش از حد از دندانهای کاشته شده استفاده کنید، خطر زیادی برای سلامتی شما وجود دارد. اگر خیلی زود شروع به جویدن غذاهای سفت کنید، ایمپلنتهای شما شل شده و در نهایت خراب می‌شوند. رعایت نکردن بهداشت، سیگار کشیدن، عدم مصرف داروهای تجویز شده، وارد کردن فشار زیاد روی دندان از مؤلفه‌هایی هستند که کنترل دقیق آنها دشوار است. این عوامل و عوامل دیگر می‌توانند در هنگام استفاده از ایمپلنتهای فوری دندان، باعث عدم موفقیت درمان شوند.
بهبودی از جراحی ایمپلنت دندان چقدر طول می‌کشد؟
برای اکثر بیماران، دوره نقاهت شامل 1 یا 2 روز است، در این مدت شما یک درد و ناراحتی ناشی از فشار موضعی را تجربه خواهید کرد که به راحتی توسط داروهای مسکن تجویز شده (در مرحله 1 جراحی ارائه می‌شود) کنترل می‌شود. معمولاً تورم قابل مشاهده حداقل است و به ندرت کبودی به وجود می‌آید. پس از روز دوم، اکثر بیماران احساس بهتری دارند و نیازی به مصرف داروهای مسکن ندارند.
در بقیه مراحل ترمیم ایمپلنت (3 ماه)، ایمپلنت بدون مشکل خواهد بود و تفاوت قابل توجهی با دندانهای شما ندارد.
چه نوع ایمپلنتهای دندانی موجود است؟
- ایمپلنتهای به شکل ریشه (شکل داده شده) در حال حاضر رایج‌ترین نوع مورد استفاده برای جایگزینی دندان هستند. اکثر ایمپلنت‌ها از جنس تیتانیوم نوع تجاری هستند، اما مواد دیگر (مانند پرسلن) نیز تا کنون موفق بوده‌اند.
- ایمپلنتهای زیگوماتیک، نوعی هستند که جراحان متخصص از آنها برای بیمارانی استفاده می‌کنند که دچار تحلیل شدید استخوان در فک بالا میباشند. این ایمپلنت‌ها را می‌توان در چیدمان‌های مختلف (از 2 تا 4 ایمپلنت) برای پشتیبانی از انواع پل‌های دندانی با اتصال مستقیم به استخوان‌های گونه (زیگوماتیک) استفاده کرد.
