دندانپزشکی و بهداشت دهان و دندان کودکان

والدین می‌بایست مراقبت کافی از دندان‌های شیری کودک خود داشته باشند. این دندان‌ها با گذشت زمان افتاده و با دندان‌های دائمی جایگزین می‌شوند، اما تا رسیدن به این مرحله لازم است از دندان‌های شیری به خوبی مراقبت شود، زیرا این دندان‌ها در کمک به کودک در جویدن غذا و صحبت کردن صحیح وی نقش موثر دارند.

حتی قبل از اینکه اولین دندان‌ها در دهان کودک رشد کنند برای بهداشت دهان، لازم است والدین لثه‌های کودک خود را از طریق مالش با یک پارچه نرم و مرطوب تمیز کنند. هنگامی که دندان‌های شیری در دهان کودک رشد کردند، لازم است این دندان‌ها دو بار در روز با استفاده از مسواک دارای موهای نرم و آب شستشو داده شوند. در حقیقت زیر دندان‌های شیری کودک، ریشه‌ها و موقعیت دندان‌های دائمی در حال رشد و شکل‌گیری می‌باشد و به همین خاطر لازم است با مراقبت از دندان‌های شیری، حمایت لازم برای رشد دندان‌های دائم در دهان ایجاد شود.آفت دهان به زخم‌های دردناکی گفته می‌شود که در داخل دهان ظاهر می‌شوند. بیماری دهان مسری نیست و معمولاً پس از یک تا دو هفته از بین می‌رود. با این حال اگر آفت بزرگ یا بسیار دردناک باشد یا مدت مدیدی بدون بهبود یافتن در دهان باشد، باید برای درمان آن به دندان پزشک کودکان مراجعه کرد.

دلایل مراقبت از دندان کودکان

نتایج تحقیقات انجام شده نشان می‌دهد کودکانی که دچار مشکل پوسیدگی دندان‌های شیری می‌شوند، به احتمال بیشتر با پوسیدگی دندان‌های دائم در بزرگ‌سالی مواجه خواهند شد. به همین خاطر لازم است کودک به‌طور منظم برای معاینه وضعیت دندان‌ها به مطب دندانپزشک اطفال خوب برده شود. در این شرایط مهم است که دندان‌های شیری کودک تمیز نگه داشته شوند  و از دهان شویه مناسب استفاده گردد ، اما زمانی که دندان‌های دائم فرآیند رشد خود را شروع کردند، لازم است بهداشت دهان و دندان کودکان به عنوان یک اولویت مورد توجه قرار گیرد. در حقیقت این دندان‌ها برای تمام عمر در دهان کودک باقی خواهند ماند.

مسلماً با وجودی که کودکان در دهان خود دندان‌های شیری دارند، دندان‌های آن‌ها مشابه دندان‌های دائمی مستعد ایجاد آسیب‌ها و مشکلات خاص همچون پوسیدگی و تشکیل پلاک است. در صورتی که کودک شما در معرض ریسک بالای ایجاد پوسیدگی دندان قرار دارد، لازم است میزان مصرف تنقلات حاوی نشاسته همچون انواع شیرینی و چیپس برای کودک محدود شده و کمتر به وی اجازه مصرف نوشیدنی‌های گازدار و حاوی شکر داده شود. به خاطر داشته باشید استفاده زیاد کودک از نوشیدنی‌های شیرین یا خوابیدن کودک در طول روز یا شب با شیشه در دهان می‌تواند برای دندان‌های شیری وی مضر و آسیب‌زا باشد.

امروزه بسیاری از روش‌های معاینه و درمان دندان‌های دائمی برای دندان‌های شیری نیز قابل استفاده است. برخی از این روش‌ها عبارت از عکس رادیولوژی، سیلنت دندان (dental sealants)، درمان ارتودنسی و سایر موارد مانند آن می‌باشند.

نحوه مراقبت از دندان کودک

رشد دندان‌های شیری در دهان کودک در طول 6 ماه اول پس از تولد وی آغاز می‌شود. با رسیدن کودک به سنین 6 یا 7 سالگی، اولین دندان‌های شیری در دهان افتاده و با دندان‌های ثانویه و دائمی به تدریج جایگزین می‌شوند. بدون مراقبت صحیح از وضعیت دندان‌ها، کودک ممکن است با پوسیدگی دندان یا ابتلا به بیماری‌های لثه مواجه شود و این شرایط می‌تواند درد و عوارض احتمالی برای وی در طول مدت زندگی به همراه داشته باشد. امروزه، پوسیدگی دندان‌های شیری 5 برابر بیشتر از تنگی نفس و 7 برابر بیشتر از تب یونجه (hay fever) در کودکان مشاهده می‌شود. در ادامه برخی توصیه‌های مفید برای کودکان جهت مراقبت از دندان‌های شیری ارائه شده است.

مسواک زدن و نخ دندان کشیدن

 مسواک زدن دندان‌های کودک خود را با رسیدن وی به سن 2 سالگی شروع کنید زیرا مسواک نزدن اصلی ترین علت زردی دندان می ‌باشد. به خاطر داشته باشید برای این کار فقط باید مقدار کمی خمیر دندان به اندازه حدود یک دانه برنج استفاده شود. در حقیقت کودکان گرایش به بلعیدن خمیردندان در هنگام مسواک زدن داشته و کمتر می‌توانند خمیردندان را از دهان خود خارج کنند. به همین خاطر لازم است زمانی مصرف خمیردندان‌های حاوی فلوراید آغاز شود که کودک به سن مناسب برای خارج کردن آن از دهان رسیده باشد. زمانی که دندان‌های بالا و پایین بر روی یکدیگر قرار گرفت، لازم است روزی یک بار از نخ دندان استفاده شود. به این منظور می‌توان از نخ دندان عادی یا ابزارهای پلاستیکی مخصوص طراحی شده به این منظور برای نگه‌داشتن نخ دندان استفاده کرد.

با گذشت زمان، به تدریج کودک نحوه مسواک زدن دندان‌های خود را یاد می‌گیرد. به همین خاطر بهتر است هر چند وقت یک بار به وی فرصت انجام این کار بدون کمک والدین داده شود. اما پس از هر بار، لازم است والدین دوباره