مسواک زدن صحیح از ارکان اصلی مقوله ی بهداشت دهان و دندان است. کمتر کسی را می توان یافت که در طی شبانه روز مسواک نزند، ولی چیزی که کمتر به آن توجه می شود، نحوه صحیح مسواک زدن می باشد، طوری که در اکثر موارد مسواک زدن با مسواک نزدن زیاد تفاوتی نمی کند. یادگیری مسواک زدن صحیح، کمک شایانی در امر بهداشت دهان و دندان خواهد داشت، هر چند که آموزش صحیح مسواک زدن حضوری بهتر است. مسواک زدن وقتی کامل خواهد شد که سطح زبان و بین دندان و لثه را نیز تمیز کنیم.
هدف اصلی از مسواک زدن
اگر هدف اصلی از مسواک زدن را بدانیم، تاثیر مهمی در عملکرد ما خواهد گذاشت. پاک کردن کلیه مواد غذایی و پلاکهای دندانی که حاوی رسوبات مختلف حاوی انواع میکروارگانیسمهای تخریب کننده دندان میباشند و روزانه بر روی دندانها شکل میگیرند.
مزایای داشتن دندانهای تمیز
داشتن دندانهای تمیز موجب پیشگیری از تشکیل جرم، پوسیدگی و از دست دادن دندانها میشود. برخی از بیماری‌ها و مشکلات دندانی که میتوان با مسواک زدن از بروز آن‌ها پیشگیری کرد عبارتند از:
- پوسیدگی دندان
- بیماری‌های لثه
- جرم‌های دندانی
- تشکیل پلاک روی دندانها
- حساسیت دندانها و درد دندانها و لثه
- از دست دادن دندان
- تغییر رنگ دندان
- التهاب لثه و تشکیل پلاکهای باکتریایی روی سطح دندان
- بوی بد دهان
- عفونت لثه که می‌تواند موجب از دست دادن دندان شود
- سایر بیماری‌های لثه
مراحل مسواک زدن
مسواک و خميردندان را آماده کنيد
اول دندان‌هايتان را نخ بکشيد. سپس سر مسواک‌تان را خيس کنيد و کمي خميردندان حاوي فلورايد روي آن بماليد.
از آخرين دندان سمت چپ فک بالايتان شروع کنيد
در جهت عقربه‌هاي ساعت مسواک زدن دندانها را ادامه دهيد. نوک موهاي مسواک را در خط رويش دندانها قرار دهيد و به سر مسواک يک زاويه 45 درجه بدهيد. سپس براي 20 ثانيه به سر مسواک حرکت لرزشي با دامنه کوتاه بدهيد.
مسواک‌تان را بچرخانيد
پس از 20 ثانيه به سر مسواک‌تان يک حرکت چرخشي بدهيد تا مواد غذاي از سطح لثه و دندان جدا شده و داخل دهان بيفتند. حالا نوبت سه دندان بعدي است.
سطح بيروني دندانها را با حرکت در جهت عقربه ساعت مسواک بزنيد
مسواک‌تان را روي سطح بيروني دندانها قرار دهيد و يک زاويه 45 به سر مسواک‌تان بدهيد. سپس با حرکت آرام در جهت عقربه‌هاي ساعت دندانها را سه تا سه مسواک بزنيد. سطح بيروني دندان‌هاي بالا و پايين را با اين روش مسواک بزنيد.
سطح پشتي (زباني) دندان‌هاي جلوي فک بالا را مسواک بزنيد
مسواک‌تان را به صورت عمودي نگه داريد و با حرکت آرام و با دامنه کوتاه به صورت جلو و عقب سطح پشتي دندان‌هاي قدامي بالا را مسواک کنيد. دو تا سه بار اين حرکت را تکرار کنيد.
پشت دندان‌هاي قدامي پايين را مسواک بزنيد
مسواک‌تان را به صورت عمودي نگه داريد و با حرکت آرام و با دامنه کوتاه به صورت جلو و عقب پشت دندان‌هاي قدامي پايين را مسواک بزنيد. دو تا سه بار اين حرکت را تکرار کنيد.
سطح جونده دندان ها را مسواک بزنيد
سطح جونده دندان هاي آسياي کوچک و بزرگ را با يک حرکت رفت و برگشت با دامنه کوتاه مسواک بزنيد.
سطح داخلي گونه و سطح زبانتان را مسواک بزنيد
30 ثانيه براي سطح داخلي گونه و 30 ثانيه براي زبانتان وقت بگذاريد. حرکت سر مسواک شما بايد بسيار آرام و چرخشي باشد.
شستن دهان در مرحله آخر فراموش نشود
در مرحله آخر يک ليوان آب کنيد و با آن دهان‌تان را بشوييد. مي‌توانيد پس از آن از دهان‌شويه هم استفاده کنيد.
چند نکته فنی در مسواک زدن
نقاطی که در طی اين مدت مطب داری متوجه شدم که بيمارانم خوب تميز نمي کنند عبارتند از:
- ناحيه دندان عقل که معمولا به علت حالت تهوئی که بهشان دست ميدهد کمتر مسواک مي زنند. وبه اين علت است که دندانهای عقل با اينکه ديرتر از همه دندانها در مي ايد زودتر از بقيه می پوسد.
- قسمت هائی که در قوس فکی فرار دارد بخصوص از قسمت داخل به خاطر اينکه مانور دادن در اين نواحی سخت ميباشد يعنی بيمار قسمت دندانهای عقبی را مسواک ميزند و بعد مياد سرغ دندانهای جلوئی و به قوسها فک در ناحيه دندان نيش کمتر توجه مي کند.
- سطح روئيه زبان که حتما بايد مسواک کشيده شود که بی توجهی ميشود و لای پرزهای زبان نيز بايد تميز گردد.
معمولا موقع مسواک زدن فکرمان جای ديگری است و به همه چيز فکر ميکنيم غير از مسواک زدن ؟!!!!! آقا و خانم مسواک زدن فکرتون به مسواک زدن باشه نه به بدهی هايتان؟! با حواس جمعی مسواک بزنيد ببينيد که چقدر موثر است. متخصصين گفته اند که طول مدت مسواک زدن صحيح بين ۵ الی ۷ دقيقه مي باشد. سعی کنيد که بعد از شستن خمير دندان يک بار هم بدون خميردندان مسواک بزنيد.
سوالات رایج :
مسواک برقی یا دستی، کدام بهتر است؟
مهم نیست که شما از مسواک برقی یا دستی استفاده میکنید. زیرا هر دو به یک اندازه خوب هستند، البته تا زمانی که تمام سطوح دندانهای خود را مسواک بزنید و از خمیر دندان حاوی فلوراید استفاده کنید. با این حال، برای برخی از افراد تمیز کردن کامل دندانهای خود با مسواک برقی آسانتر است. به هرحال، تمیز کردن دندانهای خود به طور کامل و حداقل دو بار در روز، از نوع مسواک مهمتر است. اگر شک و یا سؤالی دارید، از دندانپزشک خود بپرسید.
از چه نوع خمیر دندان باید استفاده کنیم؟
بسیار مهم است که خمیر دندان شما دارای غلظت مناسبی از فلوراید باشد. برای آگاهی از میزان فلوراید هر محصول، جلد آن را بررسی کنید. افراد بزرگسال باید از خمیر دندانی استفاده کنند که حاوی حداقل 1350 قسمت در میلیون (ppm) فلوراید باشد.
کودکان لازم نیست از “خمیر دندان مخصوص کودکان” استفاده کنند. کودکان در تمام سنین می‌توانند از خمیر دندان خانواده استفاده کنند، البته اگر حاوی (1،350-1،500ppm) فلوراید باشد. کودکان زیر 6 سال که دارای پوسیدگی دندان نیستند، می‌توانند از خمیر دندان ملایم کودکان استفاده کنند، اما مطمئن شوید حاوی حداقل 1،000(ppm) فلوراید باشد. کودکان کمتر از سه سال، باید یک تکه‌ی کوچک از خمیر دندان را استفاده کنند. کودکان سه تا شش سال باید به اندازه یک نخود از خمیر دندان استفاده کنند. مراقب باشید که کودک شما خمیر دندان را نخورد.
چگونه دندانهای خود را مسواک بزنیم؟
مطمئن شوید که تمام سطوح همه دندانهای خود را مسواک زدهاید، این کار باید حدوداً دو دقیقه طول بکشد. به یاد داشته باشید که باید مسواک را روی سطوح داخلی، سطوح خارجی و سطوح جویدن دندانهای خود بزنید. پس از مسواک زدن، کف اضافی خمیر دندان را از دهان خود خارج کنید. دهان خود را بلافاصله پس از مسواک زدن شستشو ندهید، زیرا با این کار فلوراید موجود در خمیر دندان هم شسته میشود، در نتیجه فلوراید رقیقتر شده و اثرات پیشگیرانه آن کاهش مییابد.
چگونه برای مسواک زدن به کودکان خود کمک کنیم؟
کودکان تا زمانی که حداقل به سن هفت سالگی برسند، برای مسواک زدن دندانهای خود نیاز به کمک و یا نظارت شما دارند؛البته آموزش مسواک زدن به کودکان امری ضروری است. مسواک کودک در هر سنی باید اندازه دهان او باشد؛ انواع مسواک کودکان شامل مسواک نوزاد، مسواک خردسالان و مسواک 8 ـ 5 سالگی می باشد.
برای وضعیت خوب بهداشت دهان و دندان، انجام یک برنامه‌ی منظم تمیز کردن دندان ضروری است. با رعایت نکات زیر می‌توانید دندانهای کودکان خود را از پوسیدگی حفظ کنید:
- بلافاصله پس از درآمدن دندانهای شیری، مسواک زدن دندانهای کودک خود را با خمیر دندان حاوی فلوراید شروع کنید.
- کودکان تا سن شش سالگی اگر دارای پوسیدگی دندان نیستند،می‌توانند از خمیر دندان ملایم‌تری استفاده کنند، اما مطمئن شوید که حاوی حداقل 1،000(ppm) فلوراید باشد.
- اطمینان حاصل کنید که کودک شما خمیر دندان را نمی‌خورد و یا نمی‌لیسد.
- کودکان زیر سه سال، باید فقط یک تکه از خمیر دندان را استفاده کنند.
- کودکان 3-6 ساله باید به اندازه یک نخود از خمیر دندان استفاده کنند.
- دندانهای کودک خود را برای حدود دو دقیقه و دو بار در روز مسواک بزنید: یک بار قبل از خواب و حداقل یک بار دیگر در طول روز.
- کودک خود را تشویق به تف کردن کف اضافی خمیر دندان کنید، اما از شستشو با مقدار زیاد آب خودداری کنید. شستشو با آب پس از مسواک زدن، فلوراید را نیز شسته و از تاثیر آن می‌کاهد.
- تا زمانی که کودک به سن هفت یا هشت سالگی برسد، باید تحت نظارت شما مسواک بزند.
کپی فقط با ذکر منبع و لینک بلامانع است.
